Тафтиляу - Янбеков Рамазан

ТӘФТИЛӘҮ ТЕВКЕЛЕВ Иҙел буйҡайҙары, ай, ҡаялыҡ — Иҙел буйҡайҙары, ай, ҡаялыҡ - Полковник Тәфтиләү яу урыны. Полковник Тәфтиләү яу урыны. Башҡорт илкәйҙәрен утҡа тотҡас, Башҡорт илкәйҙәрен утҡа тотҡас, Алтынланды уның яурыны. Алтынланды уның яурыны. Аҫтындағы эйәр атҡа тейер, Аҫтындағы эйәр атҡа тейер, Эйәре лә белмәҫ, ат белә. Эйәре лә белмәҫ, ат белә. Тәфтиләүҙең ҡылған, ай, ҡәһәрен Тәфтиләүҙең ҡылған, ай, ҡәһәрен Үҙе белмәһә лә, ил белә. Үҙе белмәһә лә, ил белә. Ел елләмәй томан, ай, асылмаҫ, Ел елләмәй томан, ай, асылмаҫ, Йыр йырламай күңел асылмаҫ. Йыр йырламай күңел асылмаҫ. Полковник Тәфтиләү түккән ҡандың Полковник Тәфтиләү түккән ҡандың Асыуҙары тиҙ үк баҫылмаҫ. Асыуҙары тиҙ үк баҫылмаҫ. Ҡайнап ҡына аҡҡан Иҙел аша Ҡайнап ҡына аҡҡан Иҙел аша Тәфтиләүҙәр кисеү таба алмаҫ. Тәфтиләүҙәр кисеү таба алмаҫ. Ир-егеткәйҙәрҙең, ай, өмөтөн Ир - егеткәйҙәрҙең, ай, өмөтөн Тәфтиләүҙәр генә быуа алмаҫ. Тәфтиләүҙәр генә быуа алмаҫ. Ҡара ла ғына урман ҡая бите, Ҡара ла ғына урман ҡая бите, Шаулайҙыр ҙа кисен, ел саҡта. Шаулайҙыр ҙа кисен, ел саҡта. Ташҡайҙарға соҡоп яҙҙым ҡарғыш, Ташҡайҙарға соҡоп яҙҙым ҡарғыш, Ейәндәрем уҡыр бер саҡта. Ейәндәрем уҡыр бер саҡта. В Интернете мне удалось найти прозаический перевод этой песни на английский язык и поэтический перевод на русский. The song “Taftileu“ Among the songs about the colonization of the Bashkir lands we should pick out the song “Taftileu“ as the most common song of this theme. “Rocky are the banks of the Aghidel River Where Tevkelev the colonel raged once, To the flames the Bashkort land he committed, Golden shoulder-straps he’d got for the crime. No saddle feels a horse underneath, It’s the horse that carries its weight. Nor does colonel Tevkelev know his evil deeds, It’s the people who subsequently bleed. Where the forest of dark adjoins the rock, And the tree-leaves rustle in the breeze, There lies my curse, inscribed on its top, For all of my descendants to read“. Тяфтиляу Крутые скалы на брегах Идели, Здесь Тевкелев отдал приказ на бойню. Огонь, что сжег башкирские деревни, Позолотил полковника погоны. Трет жесткое седло бока гнедого, Седлу не больно, а коню терпеть. Полковник Тевкелев карал башкир жестоко, Зачем ему чужой народ жалеть? Лишь ветерком развеются туманы, Лишь песнею утешится душа; Полковник Тевкелев оставил путь кровавый, И память обо всем еще жива. Бурлит, кипит вода реки Идели , Нет, Тевкелевым не найти здесь брода. И сколько б Тевкелевы ни пытались, Не задушить им чаянья народа! Чернеют сосны на отвесных скалах, Закатные ветра им ветви гнут... Проклятие я высеку на камне, Когда-нибудь потомки пусть прочтут...